Tản mạn:

DỐI LỪA

Người xưa có câu: "ăn trộm quen tay, ngủ ngày quen mắt" quả không sai chút nào, cho dù đã qua bao thế kỷ, thời đại, hay thậm chí quốc gia, thì câu ấy vẫn luôn luôn đúng.

Thật vây. Chắc hẳn rằng trên đời này ai cũng ít nhất một lần nói láo, hay dối lừa. Có những lời nói láo gây vô hại, hoặc làm vui lòng người khác. Nhưng cũng có những lời nói láo làm ảnh hưởng đến suy nghĩ, sinh hoạt, cách nhìn của cộng đồng.

Ở đời việc gì cũng vậy, nếu chúng ta cứ lặp đi lặp lại một việc gì đó, hay một vấn đề gì đó, thì nó sẽ trở thành thói quen và có thể chúng ta cứ làm trong vô thức, hoặc có chủ đích. Có rất nhiều người suốt ngày vật lộn với việc mưu sinh, nhưng họ vẫn luôn lạc quan, yêu đời, và mỉm cười với cuộc sống. Ngược lại, có những người sống an nhàn, ổn định, không là một ông bự, bà to, mà ngày đêm cứ ra rả bài ca đời cực khổ, nhiễu nhương, cạm bậy, lọc lừa.... Và lại chính bản thân người kêu ca lọc lừa lại chính là người đi lừa mỵ thế gian.

Tất cả mọi người sống trên thế gian này đều cần phải có một thứ duy nhất mà ta có thể nói rằng, nó là điều kiện cần và đủ để hình thành nên một con người, đó chính là ĐẠO ĐỨC. Một con người thiếu đi đạo đức thì coi như miễn bàn. Một người cầm bút mà thiếu đi đạo đức lại càng tệ hại hơn. Nếu không nói đó là một sự sỉ nhục đối với độc giả và những người cầm bút khác. Một thi văn sĩ luôn viết bài bằng sự chôm chỉa bài của người khác, mà người ta hay gọi là cặp dê ở lứa tuổi mài đủng quần trên ghế nhà trường. Hay đạo văn, khi đã ra ngoài xã hội. Đó chẳng khác nào là một sự ăn cắp, một sự dối lừa đến quý độc giả. Và kẻ tiếp tay quảng bá cho sự ăn cắp ấy còn tệ hại hơn cả kẻ cắp. Những kẻ cắp và dối lừa luôn ma mãnh. Một khi đã bị ai đó phát hiện và chỉ ra sự thật thì họ hoặc phân bua: tôi quên để nguồn trích dẫn, website thu thập tài liệu, blah blah. Hoặc sẽ ra tay đàn áp, chửi bới, hạ nhục.... người lên tiếng. Hành động đó có khác nào những kẻ độc tài khát máu.

Sư Thầy của tôi, người mà tôi đã theo và qui y Tam bảo có nói với tôi rằng: Đức Phật dạy chúng ta phải biết từ bi. Nếu chúng ta muốn thay đổi một ai đó mà không được, thì chúng ta hãy tự thay đổi mình để thích ứng với người đó. Theo tôi, điều này đúng ở một số trường hợp, nhưng cũng sẽ không đúng ở một vài trường hợp. Nếu mình đồng tình với kẻ cắp, kẻ dối lừa, thì mình cũng chẳng khác nào kẻ ấy. Vì thế ở trường hợp này, mình không thể nào tự thay đổi mình để cho phù hợp với kẻ cắp được. Người hiểu về đạo pháp và luật pháp mà vi phạm thì có chấp nhận được không????

Quốc Thái

Giờ cơm trưa xàm một tý chuyện thế thái nhân tình.