Xuân về Nhớ Mẹ
Tết đến!
Nhớ chuyện trong tù
Duy Xuyên
Tacoma
Thường thường mỗi khi Xuân về! Tết đến, là mỗi lần làm cho tinh thần tôi bị băng hoại, nghĩ vơ nghĩ vẩn, lo sợ viển vông, bởi những ám ảnh ê chề của quá khứ, nó vẫn còn lẩn tha lẩn thẩn đâu đây để đày đọa tâm tư tôi lịm chết.
Nhớ lại những ngày Tết ở trong tù, hồi còn bị giam ở Cùng Sơn, Phú Yên, núi rừng trùng trùng điệp điệp, trại tù thuộc Liên Khu 5, nằm dọc theo dãy núi Truờng Sơn, cạnh một con suối to, nước gầm thét như thác đổ về, lòng suối thật sâu, cứ gần đến Tết, lũ lụt lại kéo về, nước chảy xiết, nghe rào rào, mang theo những khúc gỗ từ triền núi cao bơ vơ xuôi về, trôi mãi, không biết ghé vào đâu…
Vào những ngày mưa lũ như thế, lệnh lao động khẩn cấp với tình trạng ‘thông tầm.’
(Làm ngày không đủ, Tranh thủ làm đêm, Làm thêm giờ nghỉ).
Lệnh được ban hành, không miễn trừ bất cứ ai, dù tù nhân chính trị, bệnh nặng hay nhẹ, tất cả đều phải tập trung dưới bầu trời xám xịt, mây đen v ân vũ.
Đoàn tù bụng đói meo, áo quần rách tả tơi, bị cưỡng bức đi lao động khẩn trương.
Sáng ba mươi Tết, có toán đi vào rừng sâu lấy củi, toán kéo gỗ trên triền núi cao, toán đào khoai, bới sắn mì, có toán phải vào sâu trong rừng chặt tre về chống bão. Đoàn tù phải trèo lên dốc cao, lặn lội từ bên này dãy núi sang bên kia khu rừng già, cây cối rậm rịt, lá cành che phủ, không tìm thấy bầu trời, chỉ nghe về phía xa xa, tiếng nước reo sùng sục của những con suối đang giận dữ tràn về.
Toán khác phải ra ruộng, đấp đê, chống lụt. Mỗi người mỗi việc, mỗi toán, mỗi đội “khẩn trương”, với chán vạn việc làm, không được trì trệ, “tranh thủ” bắt tay vào lao động từ mờ s áng lúc rạng đông, đến khi trời chạng vạng tối, đoàn tù mới l ục đ ục, lủi thủi, thất tha thất thểu, trở về trại giam, áo quần uớt sườn sượt. Người nào người nấy thở không ra hơi, mà còn phải nghe cán bộ quản giáo gái, đi ưỡn ẹo theo đoàn tù, với lời lẽ chanh chua: “Rằng thì là chưa đủ chỉ tiêu của trại đề ra. Tối nay trong sinh hoạt của lán phải làm kiểm điểm để rút ưu khuyết điểm, làm tốt công tác lao động cho ngày Mùng Một Tết, hôm sau.”
Đêm hôm đó, khi đoàn tù lúi h úi trở về trại, giao thừa cũng vừa đến giờ giao điểm. Đoàn tù vật vã, áo quần
lếch tha lếch thếch bước vào trại, cửa đóng then gài kín mít. Leo lên sàn gỗ, tôi thẩn thờ nhớ Mẹ ngập tràn thân xác. Tôi cố nhìn qua khe hở của cánh cửa sổ nhà giam. Ngoài sân, bóng tối d ày đặc. Đêm yên tĩnh.
Mấy hàng thông trụi lá, hờ hững, lạnh lùng, nặng trĩu những cành chùm gửi, rũ xuống, nhảy múa, chạy dài, lung linh trên mặt đất, lay động, biến dạng thành hình thù như những bóng ma trơi.
Vài giọt mưa gõ xuống từ mái nhà giam. Mưa càng lúc càng nặng hạt. Mưa tầm t ã, dai dẳng không dứt.
Tôi lắng nghe có tiếng pháo giao thừa không? Tuyệt nhiên không nghe thấy. Chỉ nghe tiếng gi ày nện gót, tiếng cơ bẩm lên đạn, lạnh toát mồ hôi, của các tên cảnh vệ đang tuần tra, chung quanh trại giam.
Những ngày Xuân về! Tết đến, đoàn tù thấy mình bỡ ngỡ, lạc lõng, bơ vơ. Những vết hằn của năm tháng tù tội khốn cùng, những trăn trở của cuộc đời đang kéo về với âm thanh lắng đọng trong một thoáng giây muộn phiền, dẫu xa xôi tôi vẫn ấp ủ trong lòng, rồi nâng niu từng mảnh vỡ của ký ức, nhớ từng khu phố nhỏ khi em tan truờng về, con lộ băng ngang nhà ai, gốc hè với xe nước miá, bụi cây, với hàng hiên cổng kín cao tường, nhớ từng mái ngói phủ rêu xanh, xám xịt, tường quét vôi vàng đậm của đơn vị tôi, với hàng kẽm gai chằng chịt. và nhớ … nhớ em rất nhiều.
Trại tù vẫn có những cơn mưa bất chợt kéo về đây, cũng như trong tâm hồn tôi chợt có những nỗi buồn bất thường. Đêm đêm, xuyên qua khe kẽ cửa, tôi tìm đôi mắt ai trong tĩnh lặng, nhắm mắt lại, để giữ nguyên vẹn hình ảnh đó khỏi xóa nhòa trong trí nhớ, và đêm nay, trong giấc ngủ chờn vờn, hồn tôi chết lịm trong mắt ai giữa đêm trừ tịch trong trại tù.
Tôi không thể nào ngủ được. Giấc ngủ đến với tôi chờn vờn, tràn đầy ác mộng. Tôi lăn qua trở lại vì cơn đói cồn cào ruột gan và bầy rệp đói túc trực, chờ chực để tấn công trên thân thể gầy đét, xanh xao của ng ười tù thiếu máu, đói cơm.
Cũng trong đêm trừ tịch đó, có cái gì nhồn nhột trong lỗ mũi, tôi đưa ngón tay vào chỗ bị ngứa ng áy, thì ra là một chú rệp. Tôi bắt hắn, để vào hai đầu ngón tay, bặm môi nghiền nát con vật. Máu đỏ tươi của con rệp dính đầy hai ngón tay, tôi đưa lên mũi ngửi, mùi tanh hôi khó chịu tràn vào lòng phổi nghe rờn rợn. Tôi căm thù loài rệp quỷ quái này.
Nhớ lại một đêm trừ tịch như đêm nay, tôi lặng lẽ đứng trên một ngọn đồi, nhìn những chiếc dù bung ra, treo lững lơ trên bầu trời tối đen như mực, những trái hỏa châu vàng rực soi sáng cảnh núi đồi thâm u, chung quanh doanh trại.
Hồi đó, tuy có lệnh ngừng bắn, hưu chiến, để hưởng Xuân, nhưng địch vẫn tấn công tiền đồn quan sát của đơn vị tôi đang đóng quân. Những làn đạn bay nối đuôi nhau, ngoằn ngoèo rực
Sang trong bóng đêm, với tiếng gầm thét của phản lực cơ A.37, đang bay vần vũ, yểm trợ cho tiền đồn.
Tôi lịm chết khi nghe tiếng khóc nức nở, nghẹn ngào, với tiếng được, tiếng mất … của Thượng Sĩ Bình, từ tiền đồn báo về: “Trung sĩ Nguyễn văn Tám … đã tử … trận!”
Tôi lặng thinh, tự hỏi: “Sao ng ười lính thân thương của tôi, lại bị giặc cướp mất sinh mạng, bỏ lại vợ con, bạn bè, ngậm ngùi, tức tưởi ra đi trong đêm trừ tịch như thế này! Tại sao … và tại sao?!!!
Rồi lòng tôi cảm thấy nuối tiếc, căm thù, dằn vặt tâm tư …
Sáng hôm sau, đúng vào ngày Mùng Một Tết, một thôn nữ còn trẻ đẹp, đầu chít khăn sô trắng cho chồng, anh Trung sĩ vừa bị địch sát hại đêm qua … đêm trừ tịch, để mọi người đón giao thừa.
Hình ảnh của một thiếu phụ đau khổ, nàng điên dại khi mất người yêu trong chiến cuộc. Những hình ảnh đó rất khó quên trong tâm tưởng của tôi, mà nửa phần đời là lính, mà tôi đành phải buông xuôi vũ khí, trốn chạy, để lại một quê hương ngục tù, mà chính tôi, người lính, đã từng quỳ trên đỉnh đồi Tăng Nhơn Phú, Trường Bộ Binh Thủ
Đức với lời thề Tổ Quốc, Danh Dự và Trách nhiệm, mà lời thề vẫn còn gặm nhắm tâm tư tôi, từng phút từng giây…
2/ Tiểu Bang Washington nơi tôi đang cư ngụ, cũng có Tết như những tiểu bang khác. Vào những đêm trừ tịch, tôi cố lắng nghe tiếng pháo giao thừa, nhưng chẳng nghe thấy gì cả. Chỉ có tiếng bà hàng xóm, gọi chồng ơi ới, đi làm ca ba, nghe sao mà lảnh lót trong đêm tàn, át cả tiếng gi ày nện gót, nghe cọt kẹt của anh bạn láng giềng, vừa về nhà, sau giờ tan sở. Tuyệt nhiên, không nghe thấy tiếng pháo nổ rền vang, để đón giao thừa.
Dường như có cái gì bất ổn trong lòng tôi. Tôi cố mím chặt môi, nghe mằn mặn ở đầu lưỡi, nước mắt tôi đang lưng tròng, chảy dài trên gò má gầy vì tháng năm ưu phiền, đợi chờ trong vô vọng, thương nhớ Mẹ già, triền miên, da diết.
Khi còn ở quê nhà, tôi thường ngồi trước tách cà phê pha thật đậm khi giao thừa đến, liếm từng giọt đắng trên đầu lưỡi, phì phèo vài điếu Ruby Quân Tiếp Vụ hay một vài tẩu thuốc lào, thả hồn trong điệu kinh nguyện cầu của Mẹ, để đón Xuân về trên đất nước Việt Nam. Tiếng Mẹ trước bàn thờ gia tiên đều đều, dạt dào lời nguyện cầu của Mẹ … “Nam Mô A Di Đà Phật!” Lời nguyện cầu ngàn đời bất diệt, mà âm thanh như chìm xuống vẫn còn lắng sâu trong âm ỉ đã bao giờ mà nay vẫn còn lảng vảng đâu đây.
Nỗi buồn mỗi khi Xuân về, Tết đến! là nỗi buồn ngẩn ngơ, càng nhớ về quê hương, càng thương quê nhà, nhất là nơi đó còn có thân nhân ruột thịt, ông bà, cha mẹ. Nơi đó
còn có vườn hoa, bông cải vàng nở rộ sân. Tôi nhớ những đêm trừ tịch, ngồi bên bếp lửa, châm củi thêm vào lò, mà Mẹ đang nấu bánh tét.
Nỗi buồn còn chất ngất khi mình nhớ tới anh em còn kẹt lại, bị giam cầm trong hỏa ngục của cộng sản.
Mỗi ngày xa quê hương, mỗi khi Xuân về, Tết đến là mỗi phút giây ngơ ngác, muộn phiền tiếp nối với những cơn mê kéo dài.
Sao ở cái xứ sở quạnh hiu, quanh năm tuyết phủ giá băng này, ta không có Cha, có Mẹ, trong lúc Xuân về! Tết Đến! Một thoáng giây tiếc thương ngậm ngùi. Di ảnh của Mẹ, hình hài của Cha, không kịp mang theo trong chuyến hành trình đi xa, như vội vàng bỏ quê hương trốn chạy.
Nhìn lại bệ thờ tổ tiên, thiếu vắng nụ cuời hiền hòa, bao dung của Mẹ. Ánh mắt nhân từ, phúc hậu, rực sáng của Cha, mong đợi ta đem niềm vui trở về.
Mẹ! Một vùng kỷ niệm bỗng nhiên lũ luợt tràn về trong tưoi mát nhưng cũng không khỏi vấn vương một chút ngậm ngùi, nghẹn ngào trong tức tưởi vì niềm vui phiêu bạt chưa trọn mà nỗi buồn man mác xâm chiếm tâm hồn con với những đêm dài thao thức, khó ngủ gợi cho con nhớ đến Mẹ già, mắt tr ũng, thân gầy, tóc bạc phơ, đang đứng tựa cửa chờ đàn con dại đi lượm xác pháo ở khu phố xa, chưa về.
Mẹ ơi! Nếu giờ này con còn Mẹ, con không bao giờ để cho Mẹ, phải nghĩ ngợi, lấy tiền đâu, để cúng giỗ, tổ tiên, ông bà trong ba ngày Tết.
Khi Mẹ còn sống, chính đời sống nghiệt ngã đã làm khổ Mẹ. Mẹ lao đao, lận đận, mải miết suốt ngày, buôn bán, g ánh
gồmg gia đình khổ cực, để kiếm tiền nuôi bầy con dại.
Mẹ ơi! Con nhớ Mẹ! Con cũng biết con sẽ mãi mãi không còn được ở bên cạnh Mẹ nữa.
Dường như Mẹ đã không có được một ngày vui nào! Hoặc Mẹ có vui nhưng niềm vui của Mẹ không trọn vẹn.
Mẹ làm việc vất vả suốt ngày, Mẹ lau bàn thờ ông bà, rồi Mẹ lại nấu cơm, rửa chén bát, chùi nền xi măng cho bóng loáng thêm, Mẹ gom quần áo mà các con của Mẹ , vứt bừa bãi trong các hốc kẹt. Mẹ giặt sạch từng vết mực dính trên túi áo. Mẹ kết lại từng hột nút mất khuy.
Công việc của Mẹ không phải chỉ chừng ấy thôi. Có lúc Mẹ tưới mấy chậu hoa hồng … nên lúc nào con cũng thấy Mẹ lăng xăng ra vào, bận rộn suốt ngày, mà khi Mẹ nằm xuống, yên nghỉ, thì con lại không được quỳ lạy bên Mẹ.
Ngàn đời con vẫn còn ân hận.
Mẹ tha lỗi bất hiếu của con, nghen Mẹ!
“Cúi lạy Mẹ rộng đường tha thứ
Phận làm con chưa trả nợ biển Đông”
Bỗng nhiên, tôi chợt nhớ ra, đêm nay 30 Âm Lịch, đêm trừ tịch. Một năm cũ sắp trôi qua. Giao thừa sẽ đến. Năm mới lại bắt đầu.
Khai bút đầu năm đi! Con tim tôi réo gọi. Lòng tôi sao mà rộn ràng quá!
Tôi muốn viết lên trang giấy này về Giao Thừa! Về Xuân! Về Tết! Về Đêm Trừ Tịch!
Tìm mãi cho mình nỗi nhớ thương. Muốn ngấu nghiến mà chữ nghĩa lại mù mịt. Lặng thinh. Câm nín. Nạo óc mãi không tìm được hồn văn. Ý tưởng cứ nối vòng bay theo khói thuốc, nghe cô đơn len lén trở về, rã rời.
Buồn đến vỡ con tim!
Chấp cánh cho hồn bay theo từng dòng dĩ vãng. Chập chờn. Quấn quit. Gần gủi và nhớ thương vô vàn. Sao hồn tôi bỗng nhiên buồn tênh như một ngày không nắng.
“ Mẹ
Có những đêm con chập chờn nhớ Mẹ
Dường như Mẹ về, cúi xuống hôn con
Mẹ mỉm cười khi con còn bỡ ngỡ
Có lẽ nào? Hồn Mẹ đó hay sao? “
Duy Xuyên
(Tacoma)
